کودهای شیمیایی به طور فزاینده ای در قرن گذشته استفاده شده است. به این واسطه کشاورزان عملکرد بالاتری بدست آوردند و از از این امر احساس رضایت می کردند. اما به تدریج مصرف کودهای شیمیایی منجر به آسیب ها واثراتی همچون آبشویی درون ذخایر آب و آلوده کردن آن، از بین بردن حشرات دوستدار طبیعت و ارگانیسم ها شدند که در نهایت گیاهان نسبت به بیماری ها حساسیت بیشتری پیدا کردند و همچنین باروری خاک کاهش یافت که صدمات جدی و جبران ناپذیری به کل سیستم وارد شد.
به همین جهت بسیاری از متخصصان و دانشمندان حوزه کشاورزی در سراسر دنیا به دنبال گزینه های جایگزین گشتند و دریافتند که کودهای زیستی بدون ایجاد آسیب و خسارت کودهای شیمیایی، عملکرد محصولات کشاورزی را افزایش می دهند.
کودبیولوژیک
گروهی از میکروارگانیسم‌های مفید و یا جمعیت زیادی از یک میکروارگانیسم خاص برای افزایش بهره‌وری خاک که منجر به محلول‌سازی فسفر خاک یا تثبیت نیتروژن جو یا تحریک رشد گیاه از طریق سنتز مواد تقویت‌کننده رشد می‌شوند.
کودهای زیستی از منابع انرژی تجدیدپذیر، سازگار با محیط زیست و مقرون‌به‌صرفه هستند که می‌توانند به صرفه‌جویی در هزینه‌های بالای موردنیاز برای خرید کودهای شیمیایی کمک کنند.
کود زیستی (بیولوژیک) شامل میکروارگانیسم‌های زنده‌ای است که زمانی روی بذرها، سطح گیاهان یا خاک قرار می گیرد، ریزوسفر گیاه را اشغال می‌کند و با افزایش تأمین یا در دسترس بودن مواد اولیه و مواد مغذی برای گیاه میزبان، رشد گیاهان و درختان را تقویت می‌کند و حاصلخیزی خاک را افزایش می‌دهد.
کودهای زیستی (مواد تلقیحی میکروبی) باعث افزایش حاصلخیزی خاک و جذب مواد مغذی و آب در خاک‌های دارای کمبود می‌شوند، در نتیجه به استقرار بهتر گیاهان کمک می‌کنند.
کودهای زیستی همچنین مواد رشددهنده و مواد شیمیایی ضد قارچ را ترشح می‌کنند و همچنین جوانه‌زنی بذر و رشد ریشه را بهبود می‌بخشند.
بنابراین، استفاده از کودهای زیستی باعث غنی‌سازی خاک خواهد شد و هزینه کمتری نسبت به کودهای شیمیایی که به محیط‌زیست آسیب می‌رسانند و منابع انرژی تجدیدناپذیر را تخلیه می‌کنند دارد.
میکروارگانیسم‌های موجود در کودهای زیستی چرخه مواد مغذی طبیعی خاک را بازیابی می‌کنند و مواد آلی خاک را می‌سازند. از طریق استفاده از کودهای زیستی، می‌توان گیاهان سالم را پرورش داد، درحالی‌که پایداری و سلامت خاک را نیز افزایش می‌دهد.
با کاربرد کود بیولوژیک می‌توان انتظار کاهش استفاده از کودهای شیمیایی و آفت‌کش‌ها را داشت اما کودهای بیولوژیک هنوز قادر به جایگزین شدن با آن‌ها نیستند. ازآنجاکه کود بیولوژیک چندین نقش مهم را ایفا می‌کنند، اصطلاح علمی ترجیحی برای چنین باکتری‌های مفیدی، ریزوباکترهای محرک رشد گیاه است.
اهمیت کودهای بیولوژیک
کودهای بیولوژیک به دلایل زیر مهم هستند:
- کودهای بیولوژیک باعث بهبود بافت خاک و عملکرد گیاهان می‌شوند.
- کودهای بیولوژیک اجازه نمی‌دهند عوامل بیماری‌زا شکوفا شوند.
- کودهای بیولوژیک سازگار با محیط‌زیست و مقرون به صرفه هستند.
- کودهای بیولوژیک از محیط‌زیست در برابر آلاینده‌ها محافظت می‌کنند زیرا کودهای طبیعی هستند.
- کودهای بیولوژیک بسیاری از مواد مضر موجود در خاک را که می‌توانند باعث بیماری‌های گیاهی شوند از بین می‌برند.
- ثابت شده است که کودهای بیولوژیک حتی در شرایط نیمه‌خشک نیز مؤثر هستند.
فواید کودهای بیولوژیک
- کودهای بیولوژیک وسیله‌ای برای افزایش قابلیت دسترسی مواد مغذی در خاک است.
- ازآنجاکه یک کود بیولوژیک ازنظر فنی زنده است، می‌تواند از طریق همزیستی، با ریشه‌های گیاه ارتباط برقرار کند. میکروارگانیسم‌های درگیر می‌توانند مواد آلی پیچیده را به آسانی به ترکیبات ساده تبدیل کنند، به‌طوری‌که به راحتی توسط گیاهان جذب شوند.
- میکروارگانیسم در طولانی مدت باعث بهبود حاصلخیزی خاک می‌شوند. کود بیولوژیک زیستگاه طبیعی خاک را حفظ می‌کند. عملکرد محصول را ۳۰-۲۰ درصد افزایش می‌دهد تا حدود ۳۰ درصد جایگزین نیتروژن شیمیایی و فسفر است و رشد گیاه را تحریک می‌کند. کود بیولوژیک همچنین می‌تواند از گیاه در برابر خشک‌سالی و برخی از بیماری‌های خاک‌زاد محافظت کند.
- همچنین نشان داده شده است که برای تولید مقدار بیشتری از محصولات، کودهای زیستی با قابلیت تثبیت نیتروژن و محلول‌سازی فسفر بیشترین تأثیر ممکن را به دنبال خواهند داشت.
- آن‌ها رشد شاخه و ریشه بسیاری از محصولات را در مقایسه با گروه‌های شاهد افزایش می‌دهند. این می‌تواند در هنگام رشد بذرهای جدید مهم باشد.
- کودهای بیولوژیک همچنین خاک سالم را ترویج می‌دهند و منجر به پایداری بیشتر در کشاورزی می‌شوند.
جمع بندی
کودهای بیولوژیک باعث بهبود حاصلخیزی خاک می‌شوند، از طریق فرآیندهای طبیعی تثبیت نیتروژن، حل شدن فسفر و… مواد مغذی خاک را افزایش می‌دهند و باعث بهبود رشد و افزایش عملکرد گیاهان و درختان شما می‌شوند.
کودهای بیولوژیک بافت خاک را بهبود می‌بخشند به‌عنوان‌مثال کود جلبک دریایی به سبک شدن خاک‌های رسی و سنگین کمک می‌کند. از طریق استفاده از کودهای زیستی، می‌توان گیاهان سالم را پرورش داد، درحالی‌که پایداری و سلامت خاک را نیز افزایش می‌دهد.
با کاربرد کود بیولوژیک می‌توان انتظار کاهش استفاده از کودهای شیمیایی و آفت‌کش‌ها را داشت زیرا کودهای بیولوژیک اجازه نمی‌دهند عوامل بیماری‌زا شکوفا شوند.
بدون دیدگاه